Porady

Prawo do fotografii - czyli co możemy, a czego nie możemy publikować?




infografika

Fotografujemy wszystko, co tylko wpadnie nam w oko i póki umieszczamy zdjęcia na dysku twardym, na płytach lub po prostu w formie odbitek cyfrowych, które wkładamy do albumu, wszystko jest w porządku. Problem może pojawić się w momencie, gdy pragniemy opublikować zdjęcia na Facebooku, Instragramie lub na swojej stronie - wtedy pojawia się pytanie, możemy czy nie możemy bez obaw o surowe kary umieszczać swoje i cudze zdjęcia w Internecie?

Prawa do zdjęć

Autorzy zdjęć, podobnie jak wszyscy inny twórcy, posiadają prawa autorskie, które zasadniczo dzielą się na dwa rodzaje - autorskie prawa osobiste oraz autorskie prawa majątkowe.

Autorskie prawa osobiste są zespołem uprawnień, które przysługują twórcy, czyli w tym przypadku autorowi zdjęcia. Chronią one "intelektualny" związek fotografa z jego zdjęciami. Prawa te są niezbywalne co oznacza, że nawet za 50 czy za 100 lat, kiedy prawdopodobnie nie będziemy chodzili już po ziemskim padole, zdjęcia wciąż będą objęte autorskimi prawami osobistymi, ponieważ to my je wykonaliśmy i nic nie jest w stanie tego zmienić. Jako autorzy zdjęcia mamy prawo do oznaczenia go swoim imieniem i nazwiskiem czy pseudonimem. Nikt nie ma prawa bez naszej zgody zmieniać go lub wykorzystywać.

Autorskie prawa majątkowe są zespołem uprawnień, które przysługują twórcy, jednak w przeciwieństwie do autorskich praw osobistych, skupiając się na aspekcie ekonomicznym. Każdy autor zdjęcia posiada wyłączne prawo do korzystania i rozpowszechniania swojej pracy oraz do czerpania z nich odpowiednich korzyści. Każdemu fotografowi przysługuje prawo do publikacji swoich zdjęć i czerpania z nich korzyści. Jednak w przeciwieństwie do praw osobistych, prawo majątkowe ma charakter zbywalny. Oznacza to, że jeśli pragniemy sprzedać nasze zdjęcia, możemy to zrobić podpisując stosowną umowę, która pozwala osobom trzecim na wykorzystywanie naszej własności. Dzieje się tak często, gdy fotografowie podpisują umowy ze znanymi firmami i wykonują dla nich fotografie. Dostają stosowne wynagrodzenie, oddając prawa majątkowe swojemu klientowi. Oczywiście na zawsze pozostaną autorami zdjęcia.

Czy możemy publikować wszystkie zdjęcia w Internecie?

Nawet jeśli posiadamy pełnię praw majątkowych i osobistych do zdjęć, może okazać się, że publikując je w Internecie łamiemy prawo i narażamy się na słone sankcje pieniężne. Pomimo tego, że jesteśmy autorami zdjęć, nie możemy wykorzystywać wizerunku innych osób bez stosownego zezwolenia. Przykładowo jeśli wykonaliśmy zdjęcie naszej koleżance, nie będzie ona raczej protestowała, gdy wstawimy je na nasz profil na Facebooku, jeśli jednak zrobimy podobnie z wyraźnym zdjęciem naszej fryzjerki, ma ona zupełne prawo podać nas za to do sądu. Aby podobna sytuacja nie miała miejsca, należy uzyskać słowną lub pisemną zgodę fotografowanej osoby.

Oczywiście istnieją wyjątki od zasady, ponieważ jak poprosić o zgodę setki osób fotografowanych na koncercie lub na plaży? Jeśli wykonujemy fotografię znacznej liczby osób, która tworzy sporą grupę lub zgromadzenie i dana osoba nie ma większego znaczenia dla całej fotografii, nie musimy uzyskiwać zgody na jego rozpowszechnianie. Drugim przypadkiem jest fotografowanie znanej osoby, ponieważ jej publiczny wizerunek możemy bez problemu rozpowszechniać. Zdjęcia z koncertu ulubionego artysty opublikowane na naszym blogu nie stanowią łamania praw do ochrony wizerunku.

Licencje na zdjęcia

Załóżmy, że nie jesteśmy autorami zdjęć, które chcielibyśmy opublikować w Internecie, jakie zatem zasady działają w takiej sytuacji? Aby rozwiązać tego typu problemy powstały specjalne licencje, które ustalają w jaki sposób można wykorzystywać fotografię, a do najpopularniejszych z nich należy Creative Commons i All right reserved. Pierwsza z nich jest zbiorem wielu mniejszych licencji, a druga z nich oznacza, że wszystkie prawa są zastrzeżone i nie wolno publikować zdjęć bez zgody autora.

Creative commons posiada cztery główne licencje:
- Uznanie autorstwa (BY) - wolno kopiować, przedstawiać, rozprowadzać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz jego opracowanie pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora.
- Użycie niekomercyjne (NC) - wolno kopiować, przedstawiać, rozprowadzać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz jego opracowanie jedynie do celów niekomercyjnych czyli niezarobkowych.
- Na tych samych warunkach (SA) - wolno rozprowadzać utwór jedynie na tej samej licencji, na której udostępniono oryginalny utwór.
- Bez utworów zależnych (ND) - wolno kopiować, przedstawiać, rozprowadzać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór wyłącznie w jego oryginalnej postaci.

W związku z tym, że licencje CC łączy się w pary, gdzie jedną ze składowych jest zawsze (BY), powstaje 6 kombinacji, a są to: CC-BY, CC-BY-SA, CC-BY-ND, CC-BY-NC, CC-BY-NC-ND i CC-BY-SA-NC.

Podsumowując cały zbiór zasad licencyjnych, najprościej jest zapytać autora danej fotografii o możliwości jej wykorzystywania. Jeśli posiadamy zdjęcia z banków zdjęć, poprzez kupowanie ich nabywamy na ogół określone licencje określone przez regulamin. W darmowych bankach zdjęć spotkamy się często z licencjami CC, które warto sprawdzić przed umieszczeniem ich na swojej stronie czy blogu.

Słowo na koniec

Korzystanie z czyiś zdjęć może przysporzyć czasami nie lada kłopotów, które będą ciągnęły się za nami nawet latami. Podobnie sprawa ma się z własnoręcznie wykonanymi zdjęciami - publikowanie ich nie zawsze może być zgodne z prawem. Ważne, abyśmy znali podstawowe prawa, aby nie zdarzyło się tak, że ktoś zacznie zarabiać na naszych zdjęciach i to bez naszej wiedzy, a tym bardziej zgody.

 

PODOBAŁ CI SIĘ TEN ARTYKUŁ?

Więcej tego typu treści możesz otrzymywać jako pierwszy, wystarczy się zapisać, akceptując tym samym regulamin i politykę prywatności

Możesz wypisać się z subskrybcji w dowolnym momencie klikając w odpowiedni link znajdujący się w wiadomości email.
Cennik
Odbitki, Zdjęcia XXL,
FotoObrazy, FotoPrezenty,
Kalendarze...
Dostawa od 0,00 zł
Jedynie u nas tysiące
Punktów Odbioru w całej Polsce.
Wywoływanie zdjęć
Foto4u.pl to wywołanie odbitek ze zdjęć najtaniej w Internecie.
Promocje
Teraz odbitki zamówisz taniej do
Firma Foto4u wykona dla Ciebie najlepsze odbitki cyfrowe zdjęć, Foto Prezenty, Zdjęcia XXL, FotoObrazy na płótnie i Kalendarze. Zamówione przez Internet produkty dostarczamy w 24h do kilku tysięcy Punktów Odbioru w Polsce, m.in:
Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk, Bydgoszcz, Lublin, Poznań, Łódź, Katowice, Szczecin.
Dążymy do tego aby wykonywane przez nas fotousługi były w pełni dostosowane do indywidualnych potrzeb klienta.
Wywoływanie zdjęć odbywa się z wykorzystaniem materiałów firmy Fujifilm.
Copyright © 2009-2017 Foto4u. All rights reserved.