O fotografii mody

Fotografia mody jest w jakimś sensie fotografią reklamową i fotografią produktu. Pięknie o tej dziedzinie fotograficznej wypowiedział się A. Liberman, który od lat 40-tych XX wieku pełnił funkcję dyrektora artystycznego magazynu “Vogue”: “Fotografia modowa, to nie fotografia sukni, ale fotografia opowiadająca o kobiecie”. Skoro Vogue to gazeta, której początki sięgają końca XIX wieku, to śmiało można stwierdzić, że fotografia mody jest jedną z pionierskich dziedzin fotografii w ogóle! Wiedziałeś o tym? Nie?! …..to zapraszamy do lektury na temat ciekawostek ze świata fotografii mody!

źródło: Flickr, Wikipedia

Pierwsze zdjęcia

Podaje się, że już w 1856 roku Adolf Braun opublikował album, który zawierał prawie 300 zdjęć Virginii Oldoini, toskańskiej szlachcianki, księżnej Castiglione. Kobieta przebywała na dworze Napoleona III Bonaparte. Uważana jest za pierwszą modelkę w dziedzinie fotografii mody! W prasie zdjęcia kobiet prezentujących piękne stroje pojawiły się najwcześniej w pierwszej dekadzie XX wieku w takich magazynach jak: “La mode practique” i “Les mode”. I tak Francja stała się stolicą mody!

Ewolucja w zakresie fotografii mody

Pierwsza rewolucja w zakresie fotografii mody wynikała z unowocześnień związanych z drukiem prasowym. To właśnie postęp technologiczny polegający na nowym półcieniowym obrazowaniu sprawił, że w prasie zaczęło pojawiać się mnóstwo zdjęć modelek w różnorodnych kreacjach. Zwiększył się więc popyt na zdjęcia modowe. Jak ewoluowała fotografia mody?

• W pierwszej połowie XX wieku fotografia mody była bardzo statyczna. Pracowano głównie w studiu fotograficznym. 
• Niemniej jednak w zdjęciach z lat 20-40 minionego wieku widać bardzo wyraźne wpływy sztuk awangardowych. Fascynacje modernizmem, secesją, czy Art deco. 
• Stało się to powodem do kolejnej zmiany - pójścia w kierunku kreacyjnym. Początkowo fotografowie zainspirowali się pokazywaniem modelek w ruchu. Mówiono, że jest to “trend radykalnego odejścia od sztywnego formalizmu”. Do druku coraz częściej trafiały zdjęcia w estetyce snapshot (zwykłe, nieformalne migawki). 
• Na fotografię mody znacząco wpłynęła II wojna światowa. Chodziło głównie o odbiór społeczny zdjęć. Fotografię mody zaczęto traktować jako zbytek i luksus. Zdjęcia prezentujące modę były bardzo minimalistyczne. Pokazywano odzież oszczędną i funkcjonalną. Tak było w Europie.
• W Stanach Zjednoczonych podczas II wojny światowej rynek fotografii mody rozwijał się bez przeszkód. To właśnie w latach 40-tych XX wieku pojawiły się dużo lżejsze od dotychczas stosowanych aparaty fotograficzne. Powszechne stały się klisze kolorowe. Badacze podkreślają, że nie bez znaczenia na rozwój fotografii mody w tamtym okresie mieli przybyli z Europy artyści i fotograficy, którzy w Stanach chcieli schronić się przed działaniami wojennymi.
• lata 60-te XX wieku, to przeniesienie ekskluzywnych modelek z pracowni fotograficznych w przestrzeń otwartą - wiejską lub miejską. Uważa się, że właśnie dzięki takiemu zabiegowi moda przestała być elitarną dziedziną, a stała się tematem dostępnym dla wszystkich. Kobiety przedstawiane na zdjęciach prezentujących najnowsze kreacje pokazywane były jako wyzwolone, samodzielne, realizujące się w swojej pracy i niezależne finansowo! Odzwierciedlono więc zmiany obyczajowe zachodzące w społeczeństwie!

• lata 70-te i 80-te to powrót do pracowni fotograficznych i organizowanie zaskakujących wyreżyserowanych aranżacji, czasami nawet zupełnie irracjonalnych i artystycznych!

• fotografia mody lat 80-tych przyniosła nowość w postaci coraz większej ilości zdjęć prezentujących mężczyzn i modę męską. 

• w latach 90-tych minionego wieku znów zapanowała moda na zdjęcia w estetyce snapshot, zdjęć szybkich, migawkowych o luźnej kompozycji, bardzo spontanicznych w wyrazie. Często moda była też pretekstem do przedstawienia problemów natury społecznej i obyczajowej. 
• przełom wieków w świecie fotografii mody to już zawładnięcie technologii cyfrowych  oraz programów graficznych do obróbki zdjęć (Photoshop). Nastąpiła fascynacja ciałem idealnym, a niektórzy nazywają tą stylistykę - “ciałem sterylnym”, wygładzonym i bez żadnych defektów. 
• współcześnie obserwuje się szerokie zainteresowanie placówkami muzealnymi i galeriami sztuki, które zapraszają na wystawy, bądź gromadzą zdjęcia znanych mistrzów fotografii mody. Tak przełamana została kolejna bariera. Zdjęcia, których celem jest prezentowanie mody na łamach prasy czy w internecie są chętnie oglądane w muzeach i galeriach jak obiekty sztuki wysokiej!

źródło: Flickr

Pionierzy w zakresie fotografii mody

Claude Debussy był francuskim kompozytorem, pionierem impresjonizmu w muzyce. Impresjonizm w muzyce charakteryzowała wrażeniowość, ulotność, niesamowitość. “Claudem Debussym aparatu fotograficznego” nazywa się jednego z pionierów fotografii mody - Adolfa de Meyera. Jest on autorem klimatycznych, bardzo nastrojowych zdjęć eleganckich osób z wyższych sfer. W jego zdjęciach widać wpływy secesji, symbolizmu, a potem także kubizmu i Bauhasu. Portretował Luisę Casati, Józefinę Baker i Wacława Niżyńskiego. Meyer był pierwszym etatowym fotografem zatrudnionym przez magazyn “Vogue”. Jeśli chodzi o innowacyjne środki związane z techniką fotografowania osób w pięknych i gustownych strojach, to stosował:

• efekt podświetlenia
• obiektyw z ogniskową, która powodowała miękkie kontury fotografowanych obiektów
• naturalne ułożenie ciał
• kompozycja kulisowa wykorzystująca chętnie zasłony i krzesła
• fotografowanie w taki sposób, aby uchwycić lśniące odbicia od tła i biżuterii.

źródło: Wikipedia

Inni pionierzy fotografii mody to:

1. Edward Steichen, który podjął współpracę z uznanym fotografem A. Stieglitzem. Eksperymentował on z płytkami autochromami wynalezionymi przez braci Lumiere i reklamowanymi, jako pionierskie płytki do fotografii barwnej! Po I wojnie światowej, w której uczestniczył porzucił tradycyjną fotografię. Wrócił do niej w okresie międzywojennym, ale zajął się fotografią eksperymentalną i modową. Pracował dla “Vogue” i “Vanity Fair”. Jego modelkami były Greta Garbo i Marlena Dietrich. W ostatniej fazie swojego życia wykonywał zdjęcia modelek w kreacjach od Chanell.
2. Baron George Hoyningen - Huene, który uważany jest za wybitnego fotografa mody lat 20 i 30 minionego wieku. Obie jego siostry zostały projektantkami mody. On sam pracował jako szef francuskiej edycji “Vouge’a”.
3. Norman Parkinson, który swoją karierę fotografa rozpoczął jako praktykant na angielskim, królewskim dworze! Pracował dla brytyjskiej edycji “Vouge’a” i magazynu “Queen”. Przez całe życie twierdził, że jest fotografem-rzemieślnikiem. Zajmował się głównie portretami i modą. Uważa się, że jego zdjęcia zrewolucjonizowały świat brytyjskiej fotografii mody. Dlaczego? Parkinson wyprowadził swoich modeli ze środowiska studyjnego  w dynamiczny plener. Wielu jego kompozycjom towarzyszył humor. Pod koniec życia został mianowany królewskim fotografem. O swoim innowacyjnym podejściu do fotografowania kobiet i mody w plenerze mówił: “ Moje kobiety zachowywały się zupełnie inaczej - jeździły samochodami, szły na zakupy, miały dzieci i psa. Chciałem uchwycić tę stronę kobiet. Chciałem, żeby wylądowały na polach przeskakujących nad sianem, - nie sądziłem, żeby potrzebowały zaciśniętych kolan.”

źródło: Wikipedia

Czasy Avedona

Richard Avedon pracował dla “Vogue”, “Life” i magazynu mody “Harper’s Bazaar”. Pozowała mu m.in. Marylin Monroe czy Audrey Hepburn. Avedon jest jednym z fotografów, których uznaje się za rewolucyjnego w postrzeganiu mody i portretu. Mówi się o nim, że “oswobodził modelki”. Zainteresowanie modą wyniósł z domu rodzinnego, w którym jego matka posiadała manufakturę sukien. Fotografował modelki w bardzo naturalnych pozach. Modelki przestały być sztywnymi, upozowanymi manekinami. Jego zdjęcia cechuje naturalna mimika i gesty. Organizowane przez niego sesje zdjęciowe nie ograniczały się jedynie do pstrykania zdjęć. Ze swoimi modelkami prowadził długie, często nawet intymne rozmowy! Realizował wielkie projekty badające pasje kulturowe, polityczne i osobiste. Fotografował także na ulicach, w cyrku, w klubach nocnych, na plaży. Wykorzystywał okoliczności i scenerie, stało się to znakiem rozpoznawczym wielu jego zdjęć. Do kanonu fotografii weszły takie zdjęcia jak: Nastssia Kinski owinięta w pytona, nagi tors Andy’ego Warhola ukazujący blizny po napaści na artystę, zdjęcie modela w ubraniach od Chanel, który śmieje się za parą żywych słoni!

źródło: Flickr

Czasy Davida LaChapelle’a

Ikona współczesnej multisztuki: fotograf, artysta, producent i reżyser filmowy. Uważany jest za spadkobiercę Andy’ego Warhola. Jako 17 letni chłopak został fotografem dla magazyny “Interview”, kreowanego przez Warhola. Dzięki swoim działaniom związanym z modą, fotografią, reklamą i filmem stał się ikoną współczesnej popkultury. Kariera LaChapella nabierała tempa, po każdym kolejnym kontrakcie dla największych marek odzieżowych ( Diesel CZY h&M. Zdjęcia LaChapella publikowane były w najsłynniejszych i najbardziej prestiżowych magazynach takich, jak: “Vogue”, “The Face”, “VanityFair”, “Details”. Jego prace pokazywane są w wielu muzeach sztuki współczesnej (i nie tylko) na całym świecie. Zdjęcia tego artysty szokują swoim surrealizmem, kiczem, poczuciem absurdu. Niektórzy zarzucają mu przestylizowanie i przerost formy nad treścią. Sami sprawdźcie!

źródło: Pinterest

Naczelnym zadaniem fotografii mody było i po części nadal jest ukazanie reklamowanych przedmiotów z “wykorzystaniem” modeli lub modelek. To właśnie ludzie, na których prezentowane są reklamowane, polecane produkty mają przyciągnąć uwagę konsumentów. Zdjęcia prezentujące modę muszą przykuwać uwagę i sprawiać, że oglądający je chętnie zechce kupić reklamowany produkt dla siebie. Fotograf zajmujący się tematem mody musi współpracować nie tylko z modelem, ale z całą rzeszą ludzi: stylistą, makijażystą, fryzjerem, itd. Zdjęcia są obrabiane graficznie, wywoływane, trafiają do prasy, internetu i agencji reklamowych. Tylko dobra współpraca przekłada się na sukces końcowy sesji. Liczy się taki fotograf, który ma dobre pomysły i intuicję, ale także i ten, który umiejętnie i efektywnie współpracuje z otaczającymi go ludźmi. A czym jeszcze zaskoczy nas fotografia mody?…. zobaczymy!