Fotografia solarna. Wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć…

Współcześnie coraz częściej zdjęcia solarigraficzne są wywoływane i prezentowane na wystawach. Każdy miłośnik fotografii powinien wiedzieć…. o co chodzi z tą fotografią solarną! “Fotografia” z języka greckiego może być tłumaczona jako obrazy malowane światłem. A skoro światło, to i solarigrafia! A dlaczego? Bo łacińskie “Sol” oznacza Słońce. Co ma wspólnego archaiczna forma pozyskiwania obrazu z pierwszym naświetlonym przy pomocy promieni słonecznych zdjęciem oraz współczesną modą na zdjęcia solarne? W obliczu wszechotaczającej nas fotografii cyfrowej polecamy nasz mini przewodnik o fotografii solarnej. Zachęcamy do lektury!

źródło: za zgodą jpgbysun

Światło, światło, światło!

W fotografii najważniejsze jest światło! Przecież już w V wieku przed Chrystusem opisano fizyczne zjawisko, które nazwano “camerą obscurą”. A potem?

• wyposażono to urządzenie w soczewkę,
• pracowano nad roztworami soli srebra i asfaltu syryjskiego, które okazały się być fotoczułe
• eksperymentowano z papierem, płytkami miedzianymi, cynkowymi, płytkami szklanymi i innymi podłożami
• w końcu Niepce wymyślił heliografię, która doprowadziła w końcu do wynalezienie nowej techniki kopiowania nazywanej też fotografiurą!

Słowem - próbowano utrwalić obraz rzeczywistości. Za pierwsza zdjęcie uważa się fotografie solarną Niciphora Niepce’a przedstawiającą widok z pracowni na terenie rodzinnej posiadłości w Le Gras. Zdjęcie znajduje się obecnie w zbiorach University of Texas w Austin. Podaje się, że Niepce naświetlał to pierwsze, historyczne zdjęcie 8 godzin. Naukowcy podają, że może nawet i 3 dni. Jedni twierdzą, że płytka położona została na parapecie, inni, że pokryta światłoczułym materiałem znalazła się w camerze obscurze.

źródło: za zgodą jpgbysun

Solarigrafia - co to takiego?

Jest to specjalna, negatywowa technika fotograficzna. Zdjęcia solarigraficzne charakteryzują się tym, że wykonywane są bez użycia aparatu fotograficznego i widać na nich wyraźne ślady wędrówki Słońca po nieboskłonie. Zdjęcia te wykonuje się czasami kilkanaście dni, a czasami nawet i wiele, wiele dłużej! 

źródło: za zgodą jpgbysun

Jak powstają zdjęcia solarigraficzne?

• Używa się tzw. aparatów otworkowych, które zwykle wykonuje się samodzielnie wykorzystując różnego rodzaju puszki. 
• Wewnątrz musi oczywiście znajdować się materiał światłoczuły - zwykle biały papier fotograficzny, reagujący pod wpływem długotrwałego działania światła. 
• W specjalnie skonstruowanym aparacie otworkowym bazującym na zjawisku “camera obscura” tworzy się negatywowy obraz. Czasami przy bardzo obfitym oświetleniu na papierze może się pojawić częściowe odwrócenie obrazu na pozytyw!
• “Aparaty otworkowe” rozmieszcza się w mało uczęszczanych miejscach. Zwykle na jakiejś wysokości, aby ktoś przypadkowy ich nie strącił i nie zniszczył. 

źródło: za zgodą jpgbysun

Solarigrafia krok po kroku

Co jest potrzebne?

• światłoszczelny pojemnik
• papier światłoczuły
• kawałek cienkiej blaszki lub aluminiowej folii oraz igła
• czarna taśma izolacyjna

Jak zrobić aparat otworkowy do solarnych zdjęć?

PO PIERWSZE: dobierz odpowiednią puszkę  - po napoju, ciastkach, kawie, kliszy fotograficznej, może być też fragment rury! Wyczerń wnętrze, w celu uniknięcia odblasków (można użyć czarnego papieru lub farby w sprayu).

PO DRUGIE: w puszce wykonujemy otworek.

PO TRZECIE: igłą wykonujemy dziurkę w blaszce aluminiowej, a potem pilniczkiem do paznokci lub bardzo drobnym papierem ściernym szlifujemy ją. Chodzi o to, aby otwór miał równe krawędzie! Praktycy podpowiadają, że najlepiej do nakłuwania cienkich fragmentów aluminiowej folii nadają się igły insulinowe o średnicy 0,25 lub 0,3.

PO CZWARTE: tak przygotowaną folie z mikrootworkiem naklejamy na otwór w puszce wykorzystując do tego czarną taśmę izolacyjną. 

PO PIĄTE: do pojemniczka wkładamy papier do fotografii czarno-białej (firmy: Foma, Kodak, Ilforda, Agfa). Papier należy przyciąć do rozmiaru wnętrza puszki. Przytwierdzamy go w owalnym wnętrzu tak, aby nie zasłaniać dziurki! Należy wykonywać tę czynność w zacienionym pokoju, ale ważne, aby na papier ni padało bezpośrednio światło z lampki. 

PO SZÓSTE: zaklejamy dekielkiem powstały aparat i zaklejamy maleńką dziurkę w folii!!!

PO SIÓDME: znajdujemy dogodne miejsce, montujemy aparat i odklejamy otwór, przez który światło wpadając do wnętrza naświetli nam obraz!

źródło: Wikipedia

Efekt końcowy - solarne zdjęcie

Jeśli uznasz, że już czas na wyciągnięcie papieru z naświetlonym zdjęciem solarnym (po miesiącu, kwartale, a nawet po roku!) należy przynieść aparaty otworkowe do domu. W ciemnym pomieszczeniu powinieneś delikatnie wyciągnąć papier. Papier prostujemy, jeśli wymaga tego sytuacja dosuszamy i skanujemy lub fotografujemy. Wystarczą skany na 300 DPI. Co z naszym negatywem? Niektórzy wywołują papier w tradycyjnej chemii fotograficznej, inni zaś wykonują tzw. stykówkę, którą później można także poddać dalszej, cyfrowej obróbce. Przy obróbce komputerowej trzeba pamiętać, że zdjęcie powinniśmy odbić w poziomie! Każdy solarigraf ma swój patent na obróbkę graficzną. Kiedy już ją zakończy zdjęcia często trafiają do fotografa, który wykonuje odbitki. Czasami drukuje się zdjęcia na drukarkach z wykorzystaniem papieru fotograficznego. Takie wydruki mają jednak zdecydowanie krótszą trwałość niż zdjęcia wywołane w atelier fotograficznym. 

źródło: Flickr

Barwy w solarnej fotografii?

Niech Ci się nie wydaje, że solarne zdjęcia, które zobaczysz będą tylko i wyłącznie czarno-białe…..(a na to wskazywałaby logika, skoro wkładasz papier do zdjęć czarno-białych!) Zwykle pojawiają się błękity, brązy, odcienie zieleni i żółci oraz różu. Światło i okoliczności atmosferyczne tworzą te wielobarwne obrazy. Nie bez znaczenia jest czasami rodzaj zastosowanego papieru, jego “data przydatności do spożycia”, czy jakaś mechaniczna awaria aparatu otworkowego! Dzięki niezwykłym barwom fotografia solarna jest niezwykle klimatyczna! I jakże zaskakująca!

źródło: Flickr

I kilka rad…

Na koniec kilka rad:

1. powinniśmy pamiętać, aby  otworek, czyli nasz obiektyw skierowany był w kierunku, w którym operuje słońce. Ważne, aby przez znaczną część dnia wpadało przez dziurkę światło. 
2. ważna jest odległość otworka od papieru światłoczułego. Na przykład, jeśli chcesz wykonać zdjęcie w czerwcu, to odległość dziurki od  jednego z dekielków powinna wynosić minimum dwa razy więcej niż średnica puszki! 
3. W przypadku jeśli otworek będzie się znajdował w połowie wysokości aparatu i zamontujemy go poziomo, a nie pionowo, to jest szansa na uzyskanie tzw. “poziomki” - czyli śladów czerwcowego biegu światła. Interesująco ogląda się takie zdjęcia także ze względu na wysmukloną kompozycję horyzontalną. 

źródło: Flickr

Co sprawiło, że fascynaci fotografii szukają innych, nowych, prymitywnych czasami rozwiązań? No może właśnie to, że fotografowanie w XXi wieku jest niezwykle proste i szybkie. Dominuje era fotografii cyfrowej.  Śledząc trendy fotograficzne ostatnich lat ma się nieodparte wrażenie, że miłośnicy fotografii, artyści zaczęli zajmować się bardziej wymagającym rodzajem fotografii, niż fotografia cyfrowa. Solarigrafia jako technika opierająca się na dawnych wzorcach sprawiła, że nie tylko w  Polsce, ale i na świecie zaczynają działać tzw. towarzystwa solarigraficzne. Solarigrafia jest techniką, która niesie ze sobą sporo niewiadomych. Solarigrafia zaskakuje. Uczy cierpliwości. Rozwija manualnie i pozwala uczyć się na własnych błędach. Fotografującemu przydaje się też wiedza z różnych dziedzin, zwłaszcza fizyki i astronomii, ale ważna jest też pomysłowość! Spróbuj sam, a zobaczysz, czy połkniesz bakcyla niestandardowej, modnej, odrębnej techniki. Pozwól sobie na eksperymenty! Rozszerz swój horyzont myślenia o wykonywaniu zdjęć! Działaj! Konstruuj! Wywołuj! Upubliczniaj swoje prace w formie cyfrowej i tradycyjnych wydruków zdjęciowych. W zalewie fotografii cyfrowej… po prostu wyróżnij się! Zachwyć oryginalnością! Uwiecznij znane wszystkim miejsca w Twojej miejscowości w taki sposób, że …. szczęki wszystkim opadną! Obserwującym zdjęcia jpgbysun- opadły!